ستون فقرات تمدن مدرن، شدیداً متکی به منبع تغذیه‌های ثابت و قابل اعتماد است. کابل‌های برق، که وظیفه انتقال الکتریسیته را از منابع تولیدی به خانه‌ها و صنایع ما بر عهده دارند، در اشکال مختلفی ارائه می‌شوند. برای توزیع برق، دو روش اصلی وجود دارد: کابل برق زمینی و کابل برق هوایی. که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارد.
به طور خلاصه می توان تفاوت کابل برق زمینی و هوایی را در مزایای آنها نسب به یکدیگر بیان کرد، از مزایای کابل هوایی، می‌توان به هزینهٔ کمتر، نگهداری ساده‌تر و توسعه و گسترش آسان‌تر اشاره کرد. به عنوان معایب هم می‌توان از تأثیر نامطلوب بر زیبایی شهر، حساسیت به آب و هوا و اختلال الکترومغناطیسی نام برد.
حفظ زیبایی مناطق شهری، کاهش تداخل الکترومغناطیسی و ایمنی و قابلیت اطمینان، از جمله مزایای مهم کابل‌های زمینی هستند. هزینهٔ نصب بالاتر، تعمیر و نگهداری پیچیده‌تر و دسترسی دشوار هم از جمله معایب آنها است.
کابل برق هوایی چیست و چه کاربردی دارد؟
کابل برق هوایی(سربار)، نوعی کابل انتقال برق است که در بالای سطح زمین، معمولاً روی تیرهای برق یا دکل‌ها، نصب می‌شود. از آن برای انتقال برق از منابع تولید آن، مانند نیروگاه‌ها، به مقاصد مختلف یعنی خانه‌ها، مشاغل و صنایع، استفاده می‌کنند.
استفاده اولیه از کابل‌های برق سربار، انتقال انرژی الکتریکی در فواصل طولانی است. این نوع، از هادی‌هایی تشکیل شده که اغلب از موادی مانند آلومینیوم یا مس ساخته می‌شوند. این مواد، جریان الکتریکی را حمل می‌کنند. هادی‌ها توسط عایق‌هایی پشتیبانی می‌شوند که از رسیدن جریان الکتریسیته به سازه‌های نگهدارنده، جلوگیری می‌کنند.
کابل‌های برق هوایی، در مناطق روستایی و شهری زیادی دیده می‌شوند. و در امتداد جاده‌ها، بزرگراه‌ها و محله‌ها کشیده شده‌اند. آنها یک شبکه قابل مشاهده برای توزیع برق فراهم کرده، نظارت بر سیستم و نگهداری از آن را آسان می‌کنند. این وضعیت، فرآیند شناسایی و اصلاح عیوب را در برابر آسیب‌های ناشی از شرایط آب و هوایی، تصادفات یا عوامل دیگر، ساده می‌کند.
در مجموع، می‌توان گفت این محصول، نقش مهمی در توزیع مطمئن و گسترده برق در سراسر مناطق، ایفا می‌کند. همچنین، با فراهم کردن امکان انتقال کارآمد انرژی، الکتریسیته را در دسترس جوامع و صنایعی که برای عملیات روزانه‌شان به آن متکی هستند، قرار می‌دهد.
کابل برق زمینی چیست و چه کاربردی دارد؟
نوعی کابل انتقال برق است که در زیر سطح زمین نصب می‌شود. تا برق را از منابع، به مقاصد مختلف مانند منازل، مشاغل و صنایع منتقل کند. این رویکرد چندین مزیت دارد، از جمله:
زیبایی:
کابل‌های برق زمینی، از دید پنهان هستند. و جذابیت بصری مناظر شهری و طبیعی را حفظ می‌کنند.
کاهش تداخل الکترومغناطیسی:
این کابل‌ها، تداخل الکترومغناطیسی بسیار کمتری نسبت به همتایان هوایی خود ایجاد می‌کنند. و برای مناطقی که در آنها تجهیزات الکترونیکی حساس وجود دارد، مناسب هستند.
تلفات کمتر در انتقال:
عایق بندی آنها، تلفات انرژی را در حین انتقال کاهش می‌دهد. و منجر به بهبود راندمان کلی می‌شود.
کابل برق زمینی در جاهای مختلف، از جمله مناطق شهری پرجمعیت و مکان‌هایی که حفظ فضای بصری مهم است، کاربرد دارد. از آن برای تأمین برق محله‌های مسکونی، مجتمع‌های تجاری و فضاهای عمومی استفاده می‌کنند. علاوه بر این، در مناطقی با تاسیسات زیرزمینی، یعنی جاهایی که برق‌کشی هوایی ممکن است غیرعملی باشد؛ یا با زیرساخت‌های موجود تداخل داشته باشد؛ ترجیح داده می‌شود.
انواع کابل‌های هوایی
کابل هادی لخت: کابل‌هایی ساده، با هادی‌های بدون عایق هستند؛ که برای توزیع برق سربار استفاده می‌شوند. آنها اغلب از آلومینیوم یا مس ساخته می‌شوند. و برای مناطق با تراکم جمعیت کمتر مناسب هستند.
کابل هوایی عایق شده: این کابل‌ها، هادی‌های عایق دارند؛ که موجب می‌شود ایمنی و محافظت بهتری در برابر تماس ارائه دهند. از آنها در مناطقی استفاده می‌کنند که خطر تماس انسان یا حیوان با کابل‌ها بیشتر است.
کابل هوایی ABC: شامل چندین هادی عایق شده است؛ که در کنار هم قرار گرفته‌اند؛ غالباً همراه با یک سیم پیام رسان برای پشتیبانی. آنها خطر خطاهای الکتریکی را کاهش می‌دهند. و برای توزیع برق در مناطق شهری و برون شهری کاربرد دارند.
انواع کابل‌های زمینی
کابل دفن مستقیم: این کابل‌ها، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که مستقیماً، بدون نیاز به مجرای اضافی، در زمین دفن شوند. از آنها، برای سیم کشی‌های مسکونی و روشنایی در فضای باز استفاده می‌کنند.
کابل زره‌دار: این نوع، دارای غلاف فلزی یا پلاستیکی هستند. که محافظت بیشتری در برابر آسیب فیزیکی، رطوبت و سایر عوامل محیطی ایجاد می‌کند. از آنها در مناطقی استفاده می‌کنند که کابل در معرض خطرات احتمالی باشد.
کابل شناور: برای کاربردهای زیر آب طراحی شده است. از کابل‌های شناور، در محیط‌هایی مانند انتقال انرژی از زیر آب، تاسیسات دریایی و پمپ‌های شناور، استفاده می‌کنند.
کابل فیبر نوری: اگرچه معمولاً با انتقال داده مرتبط هستند؛ اما از کابل‌های فیبر نوری، به دلیل مصونیت در برابر تداخل الکترومغناطیسی و پهنای باند بالا، برای انتقال برق زمینی نیز استفاده می‌شود.
کابل زمینی ولتاژ بالا (HVUC): برای انتقال سطوح بالای برق در زیر زمین کاربرد دارند. آنها اغلب عایق بندی شده و برای کنترل ولتاژها و جریان‌های بالا طراحی شده‌اند.
کابل ولتاژ متوسط: از این کابل‌ها، معمولاً برای توزیع برق در مناطق شهری و برون شهری استفاده می‌کنند. آنها برای مدیریت سطوح متوسط ولتاژ و جریان طراحی شده‌اند.
کابل ولتاژ پایین: برای کاربردهای مختلفی از جمله سیم‌کشی‌های مسکونی و تجاری استفاده می‌شوند. کابل‌های ولتاژ پایین، سطوح پایین‌تری از برق را برای روشنایی، لوازم خانگی و سایر وسایل الکترونیکی حمل می‌کنند.
همچنین بخوانید : تفاوت کابل فشار قوی و ضعیف در چیست ؟
انواع کابل‌های زمینی از نظر جنس و ساختار
کابل‌های مسی: به دلیل رسانایی بالا شناخته شده‌اند. و انتخاب‌های مناسبی برای سیستم‌های زمینی هستند. خواص رسانایی عالی مس، تضمین می‌کند که هر جریان اضافی، به طرف زمین منحرف شود. و خطرات الکتریکی را به حداقل می‌رساند.
کابل‌های آلومینیومی: کابل‌های آلومینیومی، تعادلی بین رسانایی و مقرون به صرفه بودن ارائه می‌دهند. با اینکه به اندازه مس رسانا نیستند؛ اما سبک‌تر و ارزان‌تر بوده و برای کاربردهای زمینی متنوعی مناسب هستند.
کابل‌های رشته‌ای: از چند رشته سیم کوچک‌تر که به هم پیچیده شده‌اند، تشکیل می‌شوند. این طراحی، انعطاف‌پذیری و دوام آنها را افزایش می‌دهد.
کابل‌های جامد: از یک سیم جامد ساخته می‌شوند. علی‌رغم اینکه ممکن است فاقد انعطاف پذیری کابل‌های رشته‌ای باشند؛ سادگی و رسانایی بالایی را ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، معمولاً در سیستم‌های زمینی مسکونی، برای اطمینان از اتلاف مؤثر جریان اضافی، کاربرد دارند.
در انتخاب کابل برق زمینی و هوایی باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
هنگام انتخاب بین کابل برق زمینی و هوایی، لازم است چند فاکتور کلیدی را در نظر بگیرید.
شرایط محیطی
آب و هوای محل و محیط اطراف، نقش مهمی در انتخاب کابل دارد. شرایط آب و هوایی سخت، مانند سرما و گرمای شدید، رطوبت بالا، یا محیط خورنده، می‌تواند بر طول عمر و عملکرد کابل تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، در مناطقی با رعد و برق‌های مکرر، ممکن است به کابل‌های قوی‌تری نیاز داشته باشید؛ تا بتوانند در برابر صاعقه مقاومت کنند.
جهت خرید و استعلام قیمت انواع کابل برق کلیک نمایید.
ولتاژ مورد نیاز
کابل‌های مختلف، برای رسیدگی به سطوح مختلف ولتاژ طراحی شده‌اند. انتخاب کابل مناسب برای ولتاژ مورد نظر، انتقال کارآمد و ایمن برق را تضمین می‌کند. استفاده از کابل با ظرفیت ولتاژ ناکافی، می‌تواند منجر به گرمای بیش از حد شود. که به نوبه خود، باعث خرابی کابل و حتی آتش سوزی می‌شود.
هزینه‌های نصب
هزینه‌های نصب، می‌تواند به طور قابل توجهی بین کابل‌های زمینی و هوایی متفاوت باشد. کابل‌های هوایی، معمولاً هزینه نصب کمتری دارند؛ زیرا در بالای سطح زمین معلق هستند. و به هزینه برای حفاری نیاز ندارند. از سوی دیگر، کابل‌های زمینی، به دلیل نیاز به حفاری یا دفن کابل‌ها در زیر زمین، ممکن است برای نصب و راه‌اندازی، به کار فشرده‌تری نیاز داشته باشند.
مقررات ایمنی
رعایت استانداردها و مقررات ایمنی، در انتخاب و نصب کابل‌های برق بسیار مهم است. این استانداردها برای تضمین ایمنی کارگران، عموم مردم و محیط زیست وضع شده‌اند. انتخاب کابل‌هایی که با کدها و مقررات ایمنی مربوط مطابقت دارند، به جلوگیری از حوادث کمک کرده و عمر مفید سیستم الکتریکی را افزایش می‌دهد.
ملاحظات تعمیر و نگهداری
هر یک از این دو نوع، به تعمیر و نگهداری متفاوتی نیاز دارد. کابل‌های هوایی، بیشتر در معرض عوامل محیطی مانند باد، باران و برف هستند؛ که می‌تواند به مرور زمان، منجر به ساییدگی و پارگی شود. بازرسی و نگهداری منظم، برای شناسایی هرگونه نشانه آسیب یا تخریب، بسیار مهم است. کابل‌های زمینی، معمولاً کمتر در معرض تغییرات جوی و آسیب‌های فیزیکی قرار می‌گیرند. و در نتیجه، نیاز کمتری به تعمیر و نگهداری دارند.
مقایسه کابل‌های هوایی و زمینی
از مهم‌ترین تفاوت‌های بین کابل برق زمینی و هوایی، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
۱. کابل‌های زمینی طوری طراحی شده‌اند که در زیر سطح زمین قرار داده شوند. در حالی که کابل‌های هوایی در بالا، و اغلب در امتداد قطب‌های برق نصب می‌شوند.
۲. کابل‌های زمینی اثرات زیست محیطی کمتری دارند؛ زیرا چشم انداز بصری را مختل نمی‌کنند. و امواج الکترومغناطیسی کمتری منتشر می‌کنند.
۳. از مزایای کابل‌های هوایی، نصب و نگهداری آسان‌تر آنها است. در مقابل، نصب کابل‌های زمینی و حفاظت از آنها، به تلاش و منابع بیشتری نیاز دارد.
۴. کابل‌های هوایی، معمولاً هزینه‌های نصب کمتری دارند. در حالی که به دلیل پیچیدگی نصب، هزینه اولیهٔ کابل‌های زمینی بالاتر است.
۵. کابل‌های زمینی، اغلب در مناطق شهری، به دلایل زیبایی شناسی، ترجیح داده می‌شوند. در حالی که از کابل‌های هوایی، به دلیل مقرون به صرفه بودن، معمولاً در مناطق روستایی و کم جمعیت استفاده می‌کنند.
۶. ایمنی در انتقال انرژی مهم است. کابل‌های زمینی، خطرات تماس تصادفی را کاهش می‌دهند. در حالی که کابل‌های هوایی، برای جلوگیری از تماس با افراد و وسایل نقلیه، به ارتفاع مناسب نیاز دارند.
۷. در خصوص آینده این دو محصول نیز، باید گفت که با پیشرفت تکنولوژی، احتمالاً شاهد بهبودهایی در کارایی، ایمنی و اثرات زیست محیطی هر دو خواهیم بود.
در نهایت، انتخاب بین کابل برق زمینی و هوایی، به عواملی از قبیل هزینه، محیط زیست و ملاحظات ایمنی بستگی دارد. درک تمایز بین این دو روش، برای تصمیم گیری آگاهانه در طراحی و نصب سیستم الکتریکی ضروری است.
